مشاهده مهمانی از عصر یخبندان در آسمان سال 2023 - بارازعلی

به گزارش ایسنا و به نقل از ناسا، دنباله داری که آخرین بار در عصر یخبندان در آسمان شب زمین ظاهر شد، به زودی در فوریه 2023 دوباره خودنمایی خواهد نمود.

این دنباله دار C/2022 E 3 (ZTF) نام دارد و هر 50 هزار سال یک بار به دور خورشید می گردد و حالا در تاریخ اول فوریه 2023 (12 بهمن 1401) از فاصله 42 میلیون کیلومتری (26 میلیون مایلی) زمین عبور خواهد نمود.

این دنباله دار بعلاوه می تواند در اواسط تا اواخر ژانویه با چشم غیر مسلح قابل مشاهده باشد. این دنباله دار را می توان با استفاده از دوربین های دوچشمی و تلسکوپ های سطح پایین در زمانی که آسمان صاف است، مشاهده کرد.

یک گیسوی سبزآبی با یک دُم طلایی

ستاره شناسانی که دنباله دار E 3 را ردیابی نموده اند، ادعا می نمایند که این دنباله دار دارای گیسو یا کُمای سبز-آبی و یک دنباله یا دُم طلایی است.

گیسو یا کُما (Coma) نام پوشش ابرمانندی در اطراف هسته یک دنباله دار است. گیسو زمانی تشکیل و دیده می گردد که دنباله دار از نزدیکی خورشید در مدار بیضی شکل بسیار کشیده خود عبور می نماید. این هاله دربرگیرنده هسته، با گرم شدن بخش هایی از هسته دنباله دار تصعید می گردد. پدید آمدن این حالت در یک دنباله دار ظاهر آن را از دیدگاه تلسکوپ های مشاهده نماینده کدر (فازی) می نماید و آن را از ستاره های واقعی متمایز می سازد. گیسو به طور کلی از یخ و غبار دنباله دار ساخته شده است. آب معمولاً بیشترین و تا 90 درصد از مواد فرّاری است که از هسته دنباله دار به بیرون فوران می نماید.

دنباله دار E 3 برای اولین بار به وسیله اخترشناسانی به نام برایس بولین و فرانک ماسی در نقشه برداری آسمانی Zwicky Transient Facility (ZTF) در تاریخ 2 مارس 2022 کشف شد و از آن موقع به وسیله ستاره شناسان ناسا ردیابی و عکاسی می گردد.

ناسا می گوید: از آن موقع، این دنباله دار نو و دارای دوره طولانی به طور قابل توجهی درخشیده است و اکنون در آسمان های پیش از طلوع بر روی صورت فلکی تاج شمالی در حال عبور است. اگرچه هنوز برای مشاهده بدون تلسکوپ بسیار کم نور است، اما این تصویر تلسکوپی خوب از 19 دسامبر (عکس خبر)، گیسوی سبزآبی این دنباله دار، دنباله گرد و غباری پهن، اما کوتاه آن و بعلاوه دُم یونی کم نور طولانی آن را نشان می دهد که در یک میدان دید گسترده 2.5 درجه ای کشیده شده است.

ناسا در ادامه آورده است: این دنباله دار در سفری در درون منظومه شمسی در تاریخ 12 ژانویه در حضیض خود (نزدیکترین فاصله به خورشید) قرار خواهد گرفت و در تاریخ 1 فوریه در نزدیکترین فاصله خود با سیاره ما خواهد بود. روشنایی دنباله دار ها بسیار غیر قابل پیش بینی است، اما در آن موقع دنباله دار C/2022 E 3 (ZTF) فقط در آسمان صاف شب با چشم قابل مشاهده بود.

لازم به ذکر است که قدر ظاهری این دنباله دار پس از کشف، 17.3 بود و حدود 4.3 AU (640 میلیون کیلومتر) از خورشید فاصله داشت.

روشن کردن آسمان

این اولین دنباله داری خواهد بود که از زمان عبور دنباله دار NEOWISE در تابستان 2020، آسمان زمین را روشن می نماید. دنباله دار NEOWISE درخشان ترین دنباله دار قابل مشاهده از نیم کره شمالی از زمان عبور دنباله دار هیل-باپ (Hale-Bopp) در سال 1995 به شمار میرود.

شاید بتوان گفت دنباله دار هیل-باپ را بیش از هر دنباله دار دیگری در قرن بیستم رصد کردند و برای دهه ها، یکی از روشن ترین دنباله دار های دیده شده بود. این دنباله دار در تاریخ 23 ژوئیه 1995 به طور مستقل به وسیله دو ستاره شناس به نام های آلن هیل در نیو مکزیکو و توماس باپ در آریزونا کشف شد. این جرم آسمانی به مدت 18 ماه حتی با چشم غیرمسلح نیز قابل رؤیت بود.

اکنون هر کسی که مایل به تماشا دنباله دار E 3 است، باید یک نقطه تاریک با آسمانی صاف را انتخاب کند و نیم ساعت به خود زمان دهد تا چشم هایش با تاریکی سازگار شوند.

اپلیکیشن ها و وب سایت های تخصصی مانند Star Chart، Sky Safari و SkyView نیز می توانند به ردیابی موقعیت این دنباله دار در آسمان به شما یاری نمایند.

ستاره شناسان می گویند دنباله دار ها ذاتا اجرامی بسیار غیر قابل پیش بینی هستند، زیرا روشنایی آن ها به پراکندگی نور خورشید از ذرات غبار در گیسو و دم آن ها بستگی دارد. این غبار پیوسته از هسته دنباله دار دور می گردد و چگالی آن در هر زمان خاص با سرعت تصعید یخ در هسته دنباله دار کنترل می گردد، زیرا به وسیله پرتو های خورشید گرم می گردد. بعلاوه بستگی به اندازه گرد و غباری دارد که با آن یخ مخلوط شده است. پیش بینی این از قبل بسیار سخت است و می تواند حتی بین عبور ها و ظهور های پی در پی یک دنباله دار بسیار متغیر باشد.