از جوانمرد قصاب تا خیمه دارالحرب در پرده نقاشی قهوه خانه ای موزه گرمابه پهنه سمنان

به گزارش بارازعلی، یکی از این هنرها که در آن می توان شاهد عناصر و نمادهای هنر شیعی بود نقاشی قهوه خانه ای است که در آن وقایع و روایات شیعی با زبان رنگ و نقش به تصویر کشیده شده است. در پرده قهوه خانه ای موزه پهنه سمنان داستان های متعددی بر اساس مضامین مذهبی و شیعی وجود دارد که در این قسمت به تحلیل چند داستان می پردازیم.

از جوانمرد قصاب تا خیمه دارالحرب در پرده نقاشی قهوه خانه ای موزه گرمابه پهنه سمنان

داستان نجات سلطان قیس به دست امام حسین (ع)

در سمت چپ و پایین پرده داستان نجات سلطان قیس به دست امام حسین (ع) در روز عاشورا به تصویر کشیده شده است. سلطان قیس با لباسی سبز با سردوشی های طلایی و تاجی بر سر به همراه وزیرش مقابل امام حسین (ع) با پیکری زخمی و خون آلود و سوار بر ذوالجناح که تیرهایی بر تنش فرورفته ایستاده است. در سمت چپ سلطان، شیری بر زمین نشسته و در سمت راست، وزیر سلطان ایستاده و در پشت سر آن ها درختان انبوهی مشاهده می گردد . سلطان قیس، پادشاه یکی از ممالک هندوستان، در روز عاشورا و به هنگام شکار مورد هجوم شیری قرار می گیرد و چون این فرد، امام حسین (ع) را به کمک می طلبد آن حضرت در بحبوحه جنگ با اشقیا، موقّتا از نبرد دست برمی دارد و با بدنی زخمی و تشنه به کمک آمده و او را از گزند شیر نجات می دهد و شیر در مقابل، صورت بر قدم حضرت می گذارد و گریه می نماید. سلطان قیس چون حال امام (ع) را می بیند، پیشنهاد کمک در جنگ را می دهد و امام حسین (ع) قبول نمی نمایند و خاکی به او می دهند و می فرمایند : هر وقت این خاک به خون تبدیل شد برای من سوگواری کن.

بنا بر روایات این حکایت فاقد اعتبار تاریخی است.

داستان جوانمرد قصاب و امام علی (ع)

در سمت چپ و میانه تابلو، داستان جوانمرد قصاب به تصویر درآمده است. حضرت علی (ع) با عبایی قهوه ای، دستاری سبز و هاله ای نور در دور سر در کنار کنیزکی با چادر مشکی در دکان قصابی ایستاده و در مقابل، جوانمرد قصاب با کلاهی بر سر و چاقویی در دست در حال بریدن دست دیگرش در کنار قنبر غلام سیاه پوست امام علی (ع) ایستاده است. در رابطه با شخصیت جوانمرد قصاب روایت های متفاوتی ذکر شده است. جوانمرد قصاب نام شخصیتی نیمه افسانه ای است و آرامگاه او در نزدیکی شهرری است که در پاره ای از متون به آن اشاره شده، در این داستان کنیزکی از جوانمرد قصاب گوشت می خواهد اما به هر گوشتی که جوانمرد به او می دهد راضی نمی گردد. جوانمرد خشمگین شده و پول او را پس می دهد. کنیزک که از ملامت و آزار ارباب خود می ترسد، آغاز به گریه می نماید. حضرت علی (ع) در حال گذر از آنجا مشکل کنیز را درمی یابد و به جوانمرد می گوید که به کنیز گوشت بدهد. جوانمرد که حضرت علی (ع) را نمی شناسد امتناع می نماید. پس از رفتن امام، قنبر، جوانمرد را از شخصیت آن حضرت مطلع می نماید و جوانمرد از فرط ناراحتی دو چشم خود را با کارد بیرون آورده و دست خود را با ساطور از تن جدا می نماید و به قنبر می گوید که آن را برای عرض ادب و عذرخواهی نزد ایشان ببرد و به اذن امام علی (ع) چشم و دست جوانمرد درمان می گردد.

داستان شیر فضه در مقابل شهدا و خیمه دارالحرب

در قسمت چپ و بالای تصویر خیمه دارالحرب و شیر فضه به تصویر کشیده شده است. زنی با چادر مشکی و روبنده در کنار بدن های بدون سر شهدای کربلا با هاله های نور گرد سرشان ایستاده است و در پشت سرش خیمه های یاران و اهل بیت امام حسین واقع شده است و تصویر شیری به عنوان محافظ و مراقب در کنار شهدا مشاهده می گردد. فضه دختر یکی از پادشاهان هند بود که بعد از اسارت در جنگ به عنوان کنیز به حبشه فرستاده شد و به خدمت حضرت فاطمه (س) درآمد. پس از شهادت امام حسین (ع) در روز عاشورا، فضّه به این محل آمد و از شیری درخواست کرد تا به صحنه واقعه بیاید و جلوی تاختن اسب ها بر جسد امام حسین (ع) و یارانش را بگیرد. این مقام در محله باب النجف از محلات شهر مقدس کربلا، در کوچه ای به نام شیر فضه واقع است. بر اساس همین نقل نیز ، در مراسم شبیه خوانی و تعزیه کربلا، کسی در پوست شیر می رود و در میدان نبرد حاضر می گردد و پس ازآنکه سیدالشهداء شهید می گردد خود را به بالین پیکر او می رساند و می گرید و این صحنه، سبب تأثر و گریه تماشاگران تعزیه می گردد. این داستان اعتبار کافی ندارد و مخالف واقعیات تاریخی است.

خیمه دارالحرب خیمه بزرگی بود که شهدای کربلا را به آن منتقل می کردند. در روز عاشورا سپاهیان عمر سعد پس از به شهادت رساندن امام حسین (ع) و یارانش، بدن آن ها را با اسبانشان لگدکوب کردند و خیمه ها را آتش زدند و اموال آن ها را به غارت بردند.

منبع: گردشبان
انتشار: 27 بهمن 1399 بروزرسانی: 27 بهمن 1399 گردآورنده: barazali.ir شناسه مطلب: 1663

به "از جوانمرد قصاب تا خیمه دارالحرب در پرده نقاشی قهوه خانه ای موزه گرمابه پهنه سمنان" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "از جوانمرد قصاب تا خیمه دارالحرب در پرده نقاشی قهوه خانه ای موزه گرمابه پهنه سمنان"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید