بلندترین قله ها و رشته کوه های ایران را بشناسید - بارازعلی

جاذبه های طبیعی کشور ایران، کم نیست و در هرجای این آب و خاک یک پدیده طبیعی باعث جذب گردشگران می گردد. یکی از این جاذبه ها، قله ها یا کوه های ایران است. کوه دماوند که به یکی از نمادهای ایران تبدیل شده، نامی آشنا برای همه ما ایرانی ها است و هر جا صحبت از استواری می گردد، نام این قله زیبا آورده می گردد. اما دماوند تنها قله مرتفع ایران نیست، در ایران حدود 44 قله یا کوه مرتفع وجود دارد که شاید ما با تعدادی از آن ها آشنا باشیم.

در بسیاری از فرهنگ ها، کوه به عنوان نمادی برای قداست به شمار می رود و در واقع کوه را جایگاه خدایان می دانستند. در فرهنگ بین النهرین، زیگورات به معنی کوه مقدس است. هندوها هم کوه های مقدس زیادی دارند، از جمله کوه های مقدس این کشور می توان به کوه کایلاسا در هیمالیا اشاره کرد. این کوه در واقع محلی برای زیارت شیوا، خدای نابودی هندوها بود.

در این مطلب می خواهیم شمارا با چند قله مرتفع و محبوب ایران آشنا کنیم و اطلاعات کوتاهی در رابطه با آن در اختیار شما قرار دهیم، با ما همراه باشید:

قله دماوند

قله دماوند، مرتفع ترین قله آتشفشانی در ایران و خاورمیانه است که در شمال کشور قرار گرفته است. دماوند ازنظر تقسیمات کشوری در بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران قرار گرفته است و در روزهای آفتابی و صاف می توان از تهران، ورامین، قم و دریای مازندران این قله زیبا را مشاهده کرد.

دماوند در سال 1387 به عنوان اولین اثر طبیعی ایران در فهرست آثار ملی ثبت شد؛ همان طور که اشاره کردیم، در بسیاری از فرهنگ ها کوه نمادی افسانه ای است و در بسیاری از داستان های اسطوره ای به کوه های محبوب اشاره شده است. در داستان های ایرانی هم از دماوند یاد شد، دلیل اصلی معروفیت دماوند به خاطر به بند کشیده شدن ضحاک در آن است.

دماوند 5610 متر ارتفاع دارد و سن آن هم حداقل 38500 سال است. ریشه نام کوه دماوند، به دو کلمه دماوند و دنباوند برمی گردد. در برخی منابع دماوند با نام کاملا متفاوت، بیکنی و جبل لاجورد معرفی شده است. حتی بر اساس برخی شواهد، می توان این مسئله را تائید کرد که نام دماوند در تورات هم آمده است، نام این کوه زیبا در تورات، بیکن یادشده است.

دماوند یک آتشفشان نیمه فعال است که ساختار عمده آن در دوره چهارم زمین شناسی، هولوسین، تشکیل شده است. اولین فوران دماوند در 1078 میلیون سال قبل بوده است. قطر دهانه آتشفشان 400 متر است که سطح آب یخ زده آن را پوشانده است. در کناره های کوه نشانه هایی از دهانه های قدیمی دیده شده است.

علم کوه

علم کوه، کوهی با ارتفاع قله 4850 متر در استان مازندران، منطقه تخت سلیمان است. علم کوه پس از دماوند بلندترین قله ایران است. دلیل اصلی معروفیت علم کوه، ارتفاع بزرگ آن نیست، بلکه دیواره ای است که در دامنه شمالی کوه قرار گرفته است و یکی از سخت ترین مسیرها برای سنگ نوردی و دیوار نوردی در کشورمان است.

علم کوه در کیلومتری جنوب غربی کلاردشت قرار گرفته است، پراچان و طالقان نزدیک ترین شهرها به استان البرز هستند که فاصله کمی با علم کوه دارند. تا به امروز ورزشکاران زیادی به قله علم کوه صعود کرده اند که از جمله پرافتخارترین صعودها می توانیم به صعود حسین طالبی مقدم و کوهنوردان همدانی اشاره کنیم.

سبلان

کوه سبلان یکی دیگر از کوه های مرتفع ایران است که در شمال غرب کشور در استان اردبیل قرار گرفته است و از آن می توان به عنوان سومین قله بلند ایران پس از دماوند و علم کوه، یاد کرد. سبلان ارتفاعی برابر با 4811 متر دارد و یک آتشفشان غیرفعال است. در بالای قله سبلان، دریاچه کوچکی قرار گرفته است و یکی از دلایل مشهور بودن این قله، آبگرم های طبیعی آن است. پیست اسکی آلوارس که در دامنه کوه سبلان قرار گرفته است سالانه هزاران گردشگر را به این منطقه می کشاند.

بسیاری از منابع سبلان را محل ظهور زرتشت می دانند، در آثار نیچه هم به حضور زرتشت در این منطقه اشاره شده است. این کوه در میان افراد محلی، مکانی بسیار مقدس و محترم است و بسیاری از افراد به نام این قله قسم می خوردند.

سبلان در زبان ترکی، ساوالان هم گفته می گردد، به نظر می رسد که این نام در طول تاریخ به دلیل تغییرات به شکل امروزی درآمده است. قله سبلان در فهرست آثار طبیعی ایران ثبت شده است.

تخت سلیمان

منطقه تخت سلیمان در واقع ناحیه ای کوهستانی در استان مازندران است که بخشی از رشته کوه البرز است و شامل 45 قله اصلی می گردد که اصلی ترین و بلندترین قله ها، تخت سلیمان با 4643 متر ارتفاع است.

محدوده تخت سلیمان از شمال به ساحل دریای خزر، از شرق به دره رود چالوس و از غرب به الموت و سه هزار و از جنوب به طالقان می رسد.

دنا

رشته کوه دنا را می توانیم به عنوان بزرگ ترین و بلندترین چین خوردگی رشته کوه بزرگ زاگرس بشناسیم. رشته کوه دنا بین استان های کهگیلویه و بویر احمد و اصفهان قرار گرفته است.

این رشته کوه 49 قله با ارتفاع بالای 4000 متر دارد. بسیاری از ما فکر می کنیم که دنا فقط یک کوه بلند است و کمتر کسی از رشته کوه بودن آن اطلاع دارد. مرز شرقی منطقه حفاظت شده دنا از شمال سی سخت شروع می گردد و یکی از مهم ترین منطقه ها محیط بانی کشور است.

قالی کوه

قالی کوه، در 80 کیلومتری جنوب غربی شهرستان الیگودرز قرار گرفته است و از آن می توان به عنوان یکی از مرتفع ترین کوه های جنوب غربی ایران یاد کرد. ارتفاع قالی کوه 4055 متر است. پوشش گیاهی و جانوری کوه بسیار بکر و طبیعی است و انواع پرندگان شکاری، خرس، گراز و گرگ در این منطقه یافت می شوند.

اشترانکوه

اشترانکوه، رشته کوهی در نزدیکی شهرستان ازنا در لرستان است که طولی برابر با 50 کیلومتر دارد. اشترانکوه بدون شک یکی از زیباترین کوه های ایران است که یخچال های طبیعی و دائمی زیادی دارد. بلندترین قله اشترانکوه، قله ای معروف به چال کبود است که حدود 4100 متر ارتفاع دارد.

اشترانکوه از سال 1340 به عنوان یک منطقه حفاظت شده شناخته شده است. پوشش گیاهی این منطقه بسیار متنوع است و از جمله گیاهانی که در این منطقه رشد می کند می توان به ریواس، گون، پسته کوهی و گیاهان دیگر اشاره کرد.

شیرکوه

شیرکوه، کوهی در جنوب شهرستان یزد در نزدیکی قریه ده است. ارتفاع این کوه برابر با 4,075 متر است و یک روزه می توان به قله این کوه صعود کرد. بر فراز شیرکوه، چشمه های آب گوارایی وجود دارد که در بازدید از شیرکوه از دیدن آن ها غافل نشوید.

سهند

سهند رشته کوهی در جنوب شرقی تبریز است که سه قله بلند دارد که مرتفع ترین آن ها 3700 متر ارتفاع دارد. شاید کمتر کسی بداند که سهند یک آتشفشان غیرفعال است و چشمه های آب معدنی زیادی را در دل خود جای داده است.

الوند

الوند کوهستانی در دل همدان است که قله ای با ارتفاعی برابر با 3500 متر دارد. این کوهستان زیبا در جنوب همدان و شمال تویسرکان قرار گرفته است. این قله زیبا بیشتر اوقات روز پوشیده از برف است و فصل بهتر زمانی بسیار مناسب برای بازدید از آن است. چشمه های آب الوند، آبی بسیار خنک و گوارا دارد.

بینالود

کوه بینالود، در شمال شرقی ایران قرار داشته و ارتفاعی برابر با 3150 متر دارد. این رشته کوه زیبا در واقع دنباله رشته کوه البرز است و در شمال نیشابور قرار گرفته است. این کوه زیبا دشت های نیشابور و مشهد را از هم جدا می کند. کلمه بینالود، معنایی بی ربط به محل قرارگیری این کوه ندارد، بینالود یعنی کوهی که دو دشت را از هم جدا می کند، در زبان محلی از این کوه بانام بینالوت یا بنلی هم یاد می گردد.