9 ربات هوش مصنوعی انسان نما (ایرانی و خارجی)
به گزارش بارازعلی، ظهور ربات هوش مصنوعی انسان نما یکی از مجذوب کننده ترین و مهم ترین پیشرفت ها در مهندسی و علوم رایانه است. این ربات ها، با تقلید از ساختار فیزیکی و توانایی های شناختی انسان، در حال تغییر نحوه تعامل ما با تکنولوژی هستند. هدف نهایی این فناوری، ساخت طبیعی ترین ربات انسان نما است که بتواند به طور مؤثر در محیط های انسانی کار کند. این مقاله به معرفی 10 نمونه برجسته از این ربات های پیشرفته می پردازد که مرزهای علم و واقعیت را جابه جا نموده اند.
معرفی 10 ربات هوش مصنوعی انسان نما
معماری و طراحی ربات هوش مصنوعی انسان نما به سرعت در حال تکامل است، و هر نمونه تازه، قدمی بزرگ به سوی هوش مصنوعی تجسم یافته (Embodied AI) محسوب می گردد. در اینجا 10 ربات پیشرو معرفی می شوند:
1. ربات انسان نما سوفیا (Sophia)
ربات انسان نما سوفیا که به وسیله شرکت هانسن روبوتیکس (Hanson Robotics) در هنگ کنگ ساخته شده، بدون شک مشهورترین ربات هوش مصنوعی انسان نما در جهان است. سوفیا به علت چهره بسیار شبیه به انسان و توانایی های استثنایی در ابراز احساسات چهره ای مورد توجه نهاده شد. هوش مصنوعی سوفیا به گونه ای طراحی شده که با تعاملات انسانی، یاد می گیرد و در گفتگوها، پاسخ های طبیعی و گاهاً طنزآمیز ارائه می دهد. این ربات، به عنوان یکی از برترین ربات انسان نما جهان در زمینه تعاملات اجتماعی، اولین رباتی است که تابعیت یک کشور (عربستان سعودی) را دریافت نموده است. هدف سازندگان، استفاده از سوفیا در زمینه های آموزشی و خدمات درمانی است.
2. ربات انسان نما تسلا (Optimus/Tesla Bot)
ربات انسان نما تسلا (که با نام اپتیموس - Optimus نیز شناخته می گردد)، یکی از جاه طلبانه ترین پروژه های ایلان ماسک و شرکت تسلا است. هدف از ساخت اپتیموس، طراحی یک ربات دوپا با قابلیت انجام کارهای تکراری، خسته نماینده یا خطرناک در محیط های فراوریی و سپس در خانه ها است. تسلا بر این باور است که هوش مصنوعی پیشرفته ای که برای رانندگی اتوماتیک (Autopilot) در خودروهایش توسعه داده، می تواند به سادگی به ربات های انسان نما منتقل گردد. اپتیموس به عنوان یک ربات با پتانسیل تجاری سازی انبوه، هدفش این است که به پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی تبدیل گردد که در حجم بالا فراوری می گردد.
3. آمیکا (Ameca)
آمیکا، محصول شرکت Engineered Arts بریتانیا، به علت حرکات فوق العاده سیال و طبیعی صورت، مورد تحسین نهاده شده است. این ربات بر حرکات طبیعی بدن و صورت متمرکز است و در زمینه نمایش احساسات و پاسخ های غیرکلامی، بسیار قوی عمل می نماید. آمیکا بیشتر یک پلتفرم تحقیقاتی برای تعامل انسان و ربات (HRI) و مطالعات رابط کاربری است تا یک ربات کاری، اما کیفیت بصری آن در زمینه تقلید از انسان بی نظیر است.
4. اطلس (Atlas)
اطلس، ساخت شرکت بوستون داینامیکس (Boston Dynamics) آمریکا، نماینده قدرت و پویایی در رباتیک انسان نما است. اطلس نه به علت شباهت ظاهری، بلکه به علت توانایی های فیزیکی خیره نماینده مانند دویدن، پریدن، بلند کردن اجسام سنگین و حتی انجام حرکات پارکور و رقصیدن، شناخته شده است. این ربات، قدرت فوق العاده کنترل دینامیکی در محیط های پیچیده را به نمایش می گذارد و یکی از پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی در زمینه کنترل حرکتی است.
5. هوما (Huma)
هوما رباتی است که به وسیله شرکت Sanctuary AI کانادا پیشرفته است. هدف این شرکت، ساخت ربات های هدفمند عمومی (General-Purpose Robots) است که بتوانند در هر محیط کاری، وظایف مختلف را به صورت تطبیقی انجام دهند. هوما بر روی بهبود دستکاری (Manipulation) و توانایی درک و تعامل با اشیاء پیچیده محیط متمرکز است.
6. یونیتری آیدا (Unitree H1)
یونیتری آیدا (H1) محصول شرکت Unitree Robotics چین است. این ربات انسان نمای مالی، با هدف تجاری سازی و ورود به بازار انبوه طراحی شده است. آیدا بر روی سرعت و قدرت حرکت تأکید دارد و پتانسیل آن برای استفاده در انبارها، لجستیک و محیط های صنعتی مورد آنالیز نهاده شده است.
7. نائو (Nao)
نائو، ساخت شرکت فرانسوی Aldebaran Robotics (اکنون بخشی از SoftBank Robotics)، یک ربات انسان نمای کوچک و دوست داشتنی است که عمدتاً برای آموزش و تحقیق استفاده می گردد. نائو دارای پلتفرمی باز است که به محققان و دانشجویان اجازه می دهد برنامه های تازهی برای آن توسعه دهند، به ویژه در زمینه تعامل اجتماعی با بچه ها و افراد مسن.
- هیومن آیدا (Humanoid Ai-Da)
هیومن آیدا، به وسیله هوش مصنوعی و رباتیک بریتانیا خلق شده است. آیدا به عنوان یک ربات هنرمند شناخته می گردد. این ربات با داشتن یک بازوی رباتیک، می تواند نقاشی بکشد و با استفاده از دوربین ها و الگوریتم های هوش مصنوعی، پرتره ها و آثار هنری خلق کند. آیدا نمونه ای از هوش مصنوعی انسان نما در حوزه خلاقیت است.
ربات انسان نما ایرانی
تا به امروز، در کشور ایران پروژه های تحقیقاتی و علمی متعددی در زمینه رباتیک اجرا شده است، اما محصولاتی که به سطح تجاری یا معروفیت جهانی در زمینه ربات هوش مصنوعی انسان نما (با تمرکز بر قابلیت های شناختی و ظاهری مانند سوفیا و اپتیموس) دست یافته باشند، محدود هستند. با این حال، مهم ترین کوشش در این زمینه، مربوط به پروژه های دانشگاهی است:
سورنا (Surena): سورنا مجموعه ای از پروژه های ساخت ربات های انسان نما است که به وسیله محققان دانشگاه تهران در دست توسعه نهاده شده است. مدل های مختلفی از سورنا (مانند سورنای 4)، توانایی انجام حرکات پیچیده، راه رفتن، بالا رفتن از پله و برقراری ارتباط صوتی را دارند. هدف از ساخت سورنا، توسعه دانش رباتیک داخلی، تحقیق بر روی حرکات دوپا و استفاده از آن در محیط های امدادی و صنعتی است. گرچه سورنا بیشتر یک پلتفرم تحقیقاتی است تا یک ربات تجاری مانند تسلا، اما نماینده اصلی کوشش های ایران برای ساخت ربات های انسان نما است.
| نام ربات | شرکت سازنده | کشور سازنده | تمرکز اصلی |
| سوفیا (Sophia) | Hanson Robotics | هنگ کنگ | تعامل اجتماعی، چهره طبیعی |
| تسلا اپتیموس (Tesla Optimus) | Tesla | آمریکا | کار صنعتی، تجاری سازی انبوه |
| آمیکا (Ameca) | Engineered Arts | بریتانیا | نمایش احساسات چهره، حرکات طبیعی |
| اطلس (Atlas) | Boston Dynamics | آمریکا | پویایی حرکتی، پارکور، نجات |
| هوما (Huma) | Sanctuary AI | کانادا | کارهای عمومی، دستکاری اشیاء |
| یونیتری آیدا (Unitree H1) | Unitree Robotics | چین | راه رفتن سریع، تجاری سازی مالی |
| نائو (Nao) | SoftBank Robotics | فرانسه | آموزش، پژوهش، تعامل اجتماعی |
| هیومن آیدا (Humanoid Ai-Da) | Ai-Da Robotics | بریتانیا | هنر، نقاشی، خلاقیت |
| سورنا (Surena) | دانشگاه تهران | ایران | پژوهش، حرکات دوپا، آموزش |
سوالات متداول
تعریف ربات هوش مصنوعی انسان نما چیست؟
ربات هوش مصنوعی انسان نما (Humanoid AI Robot) ماشینی است که از لحاظ فیزیکی (داشتن سر، تنه، دو دست و دو پا) و گاهی از نظر ویژگی های شناختی، شبیه به انسان طراحی شده است. این ربات ها از هوش مصنوعی برای درک محیط، یادگیری، تصمیم گیری و تعامل استفاده می نمایند تا بتوانند در محیط های ساخته شده برای انسان ها (مانند خانه ها، بیمارستان ها یا کارخانه ها) به طور موثر فعالیت نمایند.
طبیعی ترین ربات انسان نما جهان کدام است؟
در حال حاضر، طبیعی ترین ربات انسان نما از لحاظ ظاهر چهره و نمایش احساسات، ربات انسان نما سوفیا و آمیکا هستند. اگرچه آمیکا در زمینه نمایش احساسات چهره ای بی رقیب است، اما سوفیا به علت پوشش سیلیکونی پوست، به طور گسترده به عنوان شبیه ترین ربات به انسان در رسانه ها شناخته می گردد.
پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی در زمینه حرکتی کدام است؟
ربات اطلس (Atlas) ساخت بوستون داینامیکس، به عنوان پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی در زمینه کنترل حرکتی و فیزیکی شناخته می گردد. این ربات با سیستم هیدرولیک پیشرفته و الگوریتم های کنترلی پیچیده، می تواند حرکات دینامیکی نظیر پارکور، پرش های بلند و حفظ تعادل در شرایط نامساعد را انجام دهد.
آیا ربات انسان نما تسلا (اپتیموس) آماده عرضه به بازار است؟
خیر، ربات انسان نما تسلا (Optimus) هنوز در مراحل توسعه و نمونه سازی اولیه واقع شده است. ایلان ماسک هدف گذاری نموده است که این ربات در آینده به فراوری انبوه رسیده و قیمت ارزان ای داشته باشد، اما زمان دقیق عرضه تجاری آن اعلام نشده و هنوز فاصله زیادی با تبدیل شدن به یک محصول نهایی دارد.
بزرگترین چالش در ساخت برترین ربات انسان نما جهان چیست؟
بزرگترین چالش، تلفیق موفقیت آمیز حرکت طبیعی (مانند اطلس) با هوش شناختی سطح بالا (توانایی درک و استدلال مانند انسان) و انعطاف در دستکاری اشیاء (مانند هوما). ساخت رباتی که بتواند تمام این قابلیت ها را در یک پکیج مالی و قابل اعتماد ارائه دهد، همچنان مهم ترین هدف تحقیقاتی است.
ربات انسان نما ایرانی سورنا تا چه سطحی پیشرفته است؟
ربات انسان نما ایرانی سورنا، در دانشگاه تهران در حال توسعه است. آخرین نسخه های آن (مانند سورنای 4)، توانایی راه رفتن دوپا، حفظ تعادل، تعامل صوتی و تشخیص محیط را دارند. هدف اصلی سورنا، تمرکز بر دانش رباتیک داخلی، توسعه نرم افزارهای کنترلی و استفاده در زمینه های پژوهشی و صنعتی است.
منظره آینده: تسلط ربات هوش مصنوعی انسان نما
پیشرفت ها در زمینه ربات هوش مصنوعی انسان نما نشان می دهد که ما در آستانه ورود به عصری هستیم که در آن، ماشین ها از لحاظ فیزیکی می توانند در جهانی ما حضور یابند. این ربات ها، که در حال حاضر به وسیله شرکت هایی مانند تسلا، بوستون داینامیکس و هانسن روبوتیکس توسعه می یابند، پتانسیل عظیمی برای دگرگونی نیروی کار و سبک زندگی دارند.
هدف بلندپروازانه تسلا برای فراوری انبوه ربات انسان نما تسلا (Optimus) با هدف انجام کارهای یدی، نشان می دهد که صنعت به سمت فراوری ربات هایی با کاربرد عمومی در حال حرکت است. این ربات ها، با تقلید از ساختار بیولوژیکی ما، نه تنها می توانند ابزارهای فیزیکی ما را به کار ببرند، بلکه به وسیله تعاملات اجتماعی، به درک عمیق تری از نیازهای انسانی دست می یابند.
ربات هایی مانند ربات انسان نما سوفیا نشان داده اند که طبیعی ترین ربات انسان نما می تواند در سطح عاطفی و ارتباطی با انسان ها تعامل کند، در حالی که نمونه هایی مانند اطلس ثابت نموده اند که پیشرفته ترین ربات انسان نما هوش مصنوعی می تواند به صورت دینامیک و قوی در محیط فیزیکی عمل کند. تلفیق این دو جنبه، یعنی ترکیب هوش شناختی و ظاهری سوفیا با قدرت حرکتی اطلس، هدف نهایی ساخت برترین ربات انسان نما جهان خواهد بود.
در نهایت، موفقیت در این حوزه نیازمند حل چالش های بزرگ در زمینه باتری، طراحی محرک های کارآمد و توسعه الگوریتم های هوش مصنوعی است که به ربات ها اجازه دهد به وسیله تجربه، خودآموزی نموده و به صورت مستقل در محیط های غیرقابل پیش بینی عمل نمایند. این ربات ها، دیگر صرفاً ابزارهای اتوماتیک نیستند، بلکه موجوداتی خودمختار خواهند بود که جهان ما را به اشتراک می گذارند.
منبع: مجله شنبه